Wydarzenia

Europejski Kodeks Walki z Rakiem

06-12-2013

W dniu 6 grudnia uczniowie klas pierwszych uczestniczyli w spotkaniu z paniąJadwigą Zapałą pracownikiem Świętokrzyskiego Centrum Onkologii, która zapoznała młodzież z założeniami Europejskiego Kodeksu Walki z Rakiem.

Program EKW z R powstał z inicjatywy państw europejskich jako wyraz sprzeciwu wobec zwiększającej się liczby zachorowalności i umieralności z powodu nowotworów. Głównym celem programu jest ograniczenie zgonów poprzez wspólną działalność dotyczącą prewencji pierwotnej (zwłaszcza wobec palenia tytoniu), badania przesiewowe, kształcenie i szkolenia ludzi. W całej Unii Europejskiej w 2000 roku odnotowano 1 122 000 zgonów z powodu nowotworów a w 2015 roku należy się spodziewać 1 405 000. W związku z tym, bez względu czy żyjemy w krajach o małym lub większym dochodzie, należy podjąć wszystkie możliwe kroki: zapobieganie, tam gdzie jest to możliwe, wyleczenie, tam gdzie pozwala na to stadium choroby, leczenie na ile jest możliwe, i opieka paliatywna wobec tych pacjentów, którzy jej wymagają.

Istnieją niezbite dowody, że nowotworom złośliwym można zapobiegać. Różne populacje na świecie charakteryzują się różną częstotliwością zachorowań na poszczególne typy nowotworów. Na podstawie tego typu obserwacji ocenia się, że 80-90% zachorowań na nowotwory złośliwe w populacjach zachodnich można przypisać czynnikom środowiskowym, rozumianym w szerokim sensie, min. jako nawyki żywieniowe i zachowania społeczno-kulturowe. Pani Jadwiga Zapała w swoim wystąpieniu zachęcała uczniów do podejmowania zachowań prozdrowotnych. Prowadząc zdrowy styl życia, można poprawić ogólny stan zdrowia i zapobiec wielu zgonom z powody nowotworów złośliwych.

Zapobieganie jest „niewidoczne”, nie widać, że ktoś nie zachorował na raka bo rzucił palenie, czy zaczął jeść 5 razy dziennie warzywa i owoce. Trzeba więc wielkiej wyobraźni, aby uznać zapobieganie zachorowaniom za najważniejszy problem walki z rakiem. A oto 11 zaleceń postępowania zawartych w EKW z R:

1. Nie pal; jeśli palisz przestań. Jeśli nie potrafisz przestać, nie pal przy niepalących.

2. Wystrzegaj się otyłości.

3. Bądź codziennie aktywny ruchowo, uprawiaj ćwiczenia fizyczne.

4. Spożywaj więcej warzyw i owoców: jedz co najmniej 5 porcji dziennie. Ogranicz spożycie produktów zawierających tłuszcze zwierzęce.

5. Jeśli pijesz alkohol – piwo, wino lub napoje wysoko procentowe – ogranicz jego spożycie: mężczyźni do dwóch porcji dziennie, kobiety do jednej.

6. Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne. Szczególnie chroń dzieci i młodzież. Osoby mające skłonności do oparzeń słonecznych powinny przez całe życie stosować środki chroniące

przed słońcem.

7. Przestrzegaj ściśle przepisów mających na celu ochronę przed narażeniem na znane substancje rakotwórcze.

8. Bierz udział w programach szczepień ochronnych przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

9. Kobiety po 25 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka szyjki macicy.

10. Kobiety po 50 roku życia powinny brać udział w badaniach przesiewowych w kierunku raka piersi.

11. Kobiety i mężczyźni po 50 roku życia powinni uczestniczyć w badaniach przesiewowych w kierunku raka jelita grubego.

• Małgorzata Wielińska